Để Giảm Chi Phí Khám Chữa Bệnh - BS Nguyễn Ý Ðức , Kiều bào Mỹ

Ngày 23 tháng 3 năm 2010, Tổng Thống Hoa Kỳ Barrack Obama đã dùng 22 cây viết kể ký thành luật bản dự thảo cải tổ nền y tế vốn đã có nhiều khuyết điểm của cường quốc tư bản giầu có này.

Đảng cầm quyền Dân Chủ rất hoan hỉ với đạo luật, cho rằng phe ta đã hoàn tất được một việc mà cả gần trăm năm nay không ai làm được còn đảng đối trọng Cộng Hòa hậm hực, hơi ghen tị, cho là chính phủ đã can thiệp vào quyết định y tế của mỗi cá nhân.

Dân chúng thì mỏi cồ quay phải nghe ý kiến chỉ trích của phe Cộng hòa rồi quay trái nghe đối đáp bảo vệ của khối Dân Chủ, và tiếp tục ngóng cổ hồi hộp chờ đợi xem đạo luật có mang lại điều mới mẻ ích lợi gì không.

Trong khi chờ đợi luật mới được cụ thể áp dụng thì bà con ta tiếp tục thắt lưng buộc bụng, vất vả đối phó với y phí quá cao trong việc khám trị bệnh, bảo vệ, chăm sóc sức khỏe.

Theo thống kê, từ năm 1980 tới 2009, chi phí y tế của mỗi gia đình tăng gấp 3 lần so với chi phí cho các nhu cầu khác, như ăn uống nhà cửa. Có nhiều ý kiến cho rằng, đôi khi chi phí cao chưa chắc là dịch vụ chăm sóc luôn luôn hoàn hảo. Ngoài ra, chi phí cũng nhiều ít tùy theo phương thức trị liệu, nơi cung cấp dịch vụ,. uy tín kinh nghiệm của giới chuyên môn và cách sử dụng của người dân. Xét nghiệm MRI, Cat Scan chắc chắn là tốn kém hơn x-quang bình thường. Chi phí khám chữa ở phòng cấp cứu bắt buộc là sẽ cao hơn ở ngoại trú, phòng mạch bác sĩ.

Lý do chi phí cao

Vấn đề rất phức tạp, tuy nhiên một số lý do để giải thích tình trạng đắt đỏ này đã được nêu ra:

- Hậu quả của sự khủng hoảng, lạm phát kinh tế nói chung.

- Chi phí mua bảo hiểm sức khỏe tăng vọt.

- Nhiều bệnh nhân ỷ mình có bảo hiểm công- tư, lạm dụng dịch vụ y tế vì thấy rằng mình không phải trả toàn bộ chi phí khám chữa bệnh,. Đây là một trong nhiều lý do khiến cho ngân sách các chương trình bảo hiểm y tế của chính phủ như Medicare, Medicaid bị thâm lạm.

- Chi phí cho dược phẩm và kỹ thuật khám-trị bệnh quá cao.

Hiện nay, có nhiều dược phẩm rất công hiệu để trị các bệnh mà cách đây vài chục năm tưởng như bất khả trị. Mà thuốc tốt là do kết quả nhiều nghiên cứu của các nhà bào chế, sản xuất. Họ phải bỏ ra nhiều tiền để có thể tìm ra rồi sản xuất thuốc quý. Họ phải thu vốn bằng cách bán với giá thuốc cao.

Rồi lại còn kỹ thuật máy móc điều trị cũng tối tân hơn và đắt tiền hơn. Dân chúng thích dùng thuốc tốt, kỹ thuật cao, đôi khi không cần thiết do đó chi phí y tế lên cao.

- Số bệnh nhân kinh niên gia tăng nhờ có điều trị tân tiến, giảm tử vong nhưng sống dai dẳng với bệnh tật.

- Tuổi thọ cao, số lão niên tăng, mang thêm một số bệnh bệnh cần chữa trị. Ngoài ra lại còn chi phí khi nhiều vị phải vào nhà dưỡng lão, chăm sóc tại gia, cận tử...

- Chi phí cho các dịch vụ hành chánh không liên quan và giúp ích gì tới việc khám trị bệnh cũng quá nhiều. Chẳng hạn các nhà cung cấp dịch vụ cần nhân viên để làm thủ tục đòi tiền bảo hiểm; công ty bảo hiểm phải bồi hoàn y phí cho nên họ cần người kiểm soát, theo dõi để tránh sự lạm dụng của bệnh nhân, bác sĩ.

- Bác sĩ và cơ sở y tế e ngại bị kiện vì lỗi lầm, sai sót (malpractice) cho nên hành nghề trong chiều hướng tự vệ, làm nhiều xét nghiệm không cần thiết.

Nói chung, chi phí cho các dịch vụ ở bệnh viện cao nhất, 31% rồi tới bác sĩ 21% và thuốc men 10%.

Để giảm chi phí

Bài học thực tế bây giờ là làm sao giảm chi phí này. Sau đây là một số đề nghị từ các nhà chuyên môn kinh tế tài chánh trong lãnh vực y tế:

- Luôn luôn dùng các dịch vụ trong bảo hiểm mình đã mua như bác sĩ, y tá, bệnh viện, bác sĩ chuyên môn. Lý do là giữa công ty bảo hiểm và các vị này đã có những thỏa thuận về giá cả tương đối chấp nhận được.

- Đừng qua mặt bác sĩ gia đình mà tự ý đi khám bệnh ở bác sĩ chuyên môn. Với vấn đề giản dị như bị dị ứng mần ngứa trên da mà đơn phương đi bác sĩ chuyên da liễu thì phải trả chi phí cao.

- Gia nhập nghiệp đoàn nơi mình đang phục vụ, vì nghiệp đoàn thường có hợp đồng chăm sóc sức khỏe giá vừa phải với nơi cung cấp dịch vụ y tế.

- Tìm mua bảo hiểm thích hợp với tình trạng tài chánh và sức khỏe của mình và với công ty có uy tín, có tầm hoạt động mạnh, rộng lớn.

Đọc kỹ các điều khoản trong hợp đồng, coi xem mình được hưởng dịch vụ nào, thanh toán tiền nong ra sao.

Mạnh dạn mặc cả để được giá hợp lý, nêu ra lợi điểm sức khỏe như đời sống tốt, không rượu thuốc, vận động đều.

Kiểm soát giấy đòi tiền điều trị, nếu thấy có lầm lẫn, khiếu nại ngay.

- Duy trì bảo hiểm với cơ quan cũ khi nào về hưu, nghỉ việc.

- Nếu mình rất ít khi bị bệnh và ít khi đi khám bác sĩ thì nên mua bảo hiểm với bảo phí hàng tháng thấp (low- premium), trả tiền túi cao (high co-payment), như vậy cũng tiết kiệm được một số tiền mỗi tháng.

Ngược lại, nếu thường xuyên cần chữa trị lại nên mua bảo hiểm với low co-payment và hơi cao premium. Nếu có hợp đồng với khoản khấu trừ cao (high deductible), nên có Health Savings Account (HSA) và đóng tiền tiết kiệm đều đặn. Nên nhờ một chuyên viên bảo hiểm giúp ý kiến thực hiện chương trình này.

- Nếu đang là chủ nhân một xí nghiệp, cơ sở kinh doanh, thương mại, nên thành lập công ty (incorporated), vì mình có thể được giảm thuế lợi tức khi mua bảo hiểm sức khỏe cho nhân viên và chủ nhân.

- Xin trợ cấp bảo hiểm Medicare, Medicaid nếu hội đủ điều kiện, nhờ đó chi phí y tế cũng giảm đáng kể.

- Nhiều người có thói quen cho là nếu vào phòng cấp cứu là không phải chờ đợi lâu, được khám bệnh ngay. Đồng ý nhưng chỉ khi nào bị bệnh trầm trọng, chứ với bệnh thông thường thì sẽ phải trả y phí rất cao.

- Giới hạn việc nằm điều trị tại bệnh viện, nếu có thể, vì chi phí sẽ cao hơn là ngoại trú hoặc phẫu thuật trong ngày (one day surgery).

- Đừng dùng thuốc với tên riêng (brand name), mà mua thuốc tên chung (generic), giá tiền thấp hơn từ 30-50% , công hiệu cũng tương đương.

Brand name là do hãng sản xuất phải bỏ nhiều tiền tìm kiếm, nghiên cứu rồi cần quảng cáo rộng rãi nên thường đắt hơn rất nhiều.

- Với các bệnh cần điều trị lâu dài, yêu cầu bác sĩ cho thuốc mỗi 3 tháng thay vì mỗi tháng, như vậy sẽ bớt được tiền sai biệt tới 30% mà mình phải trả.

Có thể mua loại thuốc mạnh hơn rồi cắt đôi hoặc mua thuốc theo chương trình 4 đô la thuốc generic của nhiều trung tâm bán lẻ (Wall-Mart, Target…) hoặc mua qua bưu điện, internet.

- Trường hợp bệnh thông thường, ngắn hạn, xin bác sĩ cho ít ngày thuốc mẫu. Phòng mạch nào cũng có một số thuốc này do viện bào chế cung cấp để bác sĩ cho bệnh nhân dùng thử.

- Chi phí chữa trị bệnh răng miệng rất cao. Nếu không mua được bảo hiểm, nên đến trường đào tạo bác sĩ nha khoa. Nơi đây có sinh viên khám chữa bệnh. Họ có mức độ chuyên môn khá vững và hành nghề dưới sự hướng dẫn của các bậc thầy. Chi phí tại đây nhiều khi ít hơn ở ngoài tới 50%.

Ngoài ra nên thường xuyên đánh răng, giữ gìn vệ sinh răng miệng.

- Hỏi ước lượng chi phí của phương thức trị liệu, chẩn đoán trước khi hẹn ngày thực hiện. Nếu y phí quá cao, mặc cả giảm giá hoặc xin trả góp làm nhiều kỳ. Thân thiện với nhân viên phụ trách thu y phí của nơi cung cấp dịch vụ y tế để được hướng dẫn.

Một số bác sĩ đồng ý giảm giá nếu trả tiền mặt hoặc bao khám chữa hàng tháng với một khoản tiền nhất định.

- Cũng hỏi xem các thử nghiệm sẽ làm có cần thiết không và mình phải trả bao nhiêu phần trăm.

Và có ý kiến cho là nên lập gia đình để hưởng bảo hiểm của người phối ngẫu có bảo hiểm sức khỏe với cơ quan.

Tháng 9 năm 2009, tổ chức Consumers Union Hoa Kỳ thực hiện một cuộc thăm dò 1002 người trưởng thành coi xem họ tiết kiệm chi phí y tế ra sao. Sau đây là kết quả:

- 28 % người hoãn ngày đi khám bác sĩ.

- 25% không đủ khả năng trả y phí và mua thuốc.

- 22 % trì hoãn các phương thức giải phẫu.

- 20 % từ chối làm thử nghiệm.

- 20% không mua thuốc.

- 15% dùng thuốc đã quá hạn.

- 15% giảm số lần uống thuốc để tiết kiệm .

Cá nhân cần làm gì để giảm chi phí

Trên đây là kế hoạch cắt giảm y phí chung cho mọi người.

Bây giờ xin đề cập tới mấy phương thức mà mỗi cá nhân chúng ta có thể áp dụng để cắt giảm y phí. Đó là:

- Hãy giữ gìn sức khỏe. Đây là cách hữu hiệu nhất để cắt giảm y phí vì khỏe mạnh là không bệnh tật, không phải đi bác sĩ, không nằm bệnh viện và có thể tiếp tục làm việc kiếm tiền.

Ngoài ra, công ty bảo hiểm sẽ căn cứ vào tình trạng sức khỏe, tiền sử bệnh lý của người mua để định giá cả.

- Tích cực hợp tác với bác sĩ trong các quyết định chữa trị bệnh.

- Lâu lâu, tự khám cơ thể coi có dấu hiệu bất thường ( vết lạ trên da, u cục nhũ hoa…). Nếu có, đi bác sĩ ngay để thử nghiệm thêm ngõ hầu có thể tìm ra bệnh trong giai đoạn mới bắt đầu, điều trị mau lành mà ít tốn kém.

- Bỏ thuốc lá vì thuốc lá là rủi ro gây nhiều bệnh. Ngoài ra, các công ty bảo hiểm sức khỏe cũng như bảo hiểm nhân thọ có thể từ chối hoặc bán với giá cao nếu biết mình ghiền thuốc lá.

- Nếu có nếp sống lành mạnh, vận động cơ thể, giảm thiểu bệnh tật cũng là lợi điểm khi tìm mua bảo hiểm.

- Giải tỏa căng thẳng tinh thần. Stress là rủi ro gây ra nhiều chứng bệnh như trầm cảm, lo âu, hoang tưởng mà chi phí điều trị và mua bảo hiểm cũng tốn kém hơn.

- Tìm hiểu thêm về nguyên nhân gây bệnh, cách phòng tránh qua tạp chí y học, internet để bảo vệ sức khỏe.

- Nên giữ đúng hẹn tái khám, vì khi bỏ hẹn, bệnh có thể trầm trọng hơn và tốn nhiều tiền điều trị hơn.

- Sử dụng các phương pháp trị bệnh theo kinh nghiệm cổ truyền, thầy thuốc dân gian mà tiền nhân ta từ trước tới nay vẫn dùng.

- Giới hạn và cẩn thận hơn với các rủi ro gây thương tích như leo núi, trượt tuyết.

Kết luận

Nói tóm lại, để cắt giảm chi phí khám chữa bệnh, liệu chúng ta có nên áp dụng bài học Sạch Sẽ, Điều Độ, Thể Thao trong sách Quốc Văn Giáo Khoa Thư xuất bản năm 1948 do các bậc lão thành Trần Trọng Kim, Nguyễn Văn Ngọc, Đặng Đình Phúc và Đỗ Thận biên soạn.

Bài học rất thực tế, quý giá chắc chắn có thể giúp ta không rơi vào tình trạng nay đau, mai bệnh, không phải đi bác sĩ, vào bệnh viện và bảo vệ được cái “Sức Khỏe Là Vàng” mà ai ai cũng mong muốn.