Linh kiện hàng không "made in VN" - KS Paul Trần , Kiều bào Pháp

Năm 15 tuổi, Paul Trần cùng gia đình sang định cư tại Pháp. Anh vào trường U.T.C (Université de Technologie de Compiègue), một trong 04 trường chuyên đào tạo kỹ sư nổi tiếng của nước Pháp. Tốt nghiệp ngành tự động hóa, anh được đào tạo về cơ khí, điện, điện tử, tin học, thủy lực .v..vv và sản xuất robo (người máy). Ra trường, anh làm việc nhiều công ty tại Pháp. Anh đã từng giữ chức vụ giám đốc kỹ thuật cho một công ty chế biến thực phẩm, trước khi vào làm việc cho Công ty Artus (Pháp); một công ty trực thuộc Tập đoàn DANAHER có trụ sở chính ở Washington D.C. Doanh thu DANAHER của tập đoàn đạt khoảng 8 tỷ USD mỗi năm.

Tập đoàn DANAHER tập trung nhiều lĩnh vực khác nhau, trong đó có ngành hàng không. Riêng ngành hàng không của tập đoàn DANAHER có 08 công ty, trong đó 07 công ty ở Mỹ và 01 công ty ở Pháp. Công ty Artus là công ty hàng không mới đầu tư vào Việt Nam những năm gần đây. Artus Việt Nam là công ty duy nhất ở Việt Nam chuyên sản xuất những linh kiện điện tử như: môtơ điện, bộ cảm biến điện, những hộp điện tử cho máy bay chuyên dụng. Từ năm 1996, Công ty Artus Việt Nam chính thức xây dựng nhà xưởng tại Khu Công nghiệp Biên Hòa II, năm 1997 hoàn tất và năm 1998 công ty chính thức đi vào sản xuất. Sản phẩm do Công ty Artus Việt Nam chế tạo được xuất khẩu ra nước ngoài theo đơn đặt hàng của các hãng lắp ráp chế tạo máy bay đối với Công ty mẹ Artus tại Pháp.

Tổ tiên là duy nhất

Sang Pháp từ năm 1975, Paul Trần cùng với gia đình sống ở thành phố gần như không có người Việt. Lớn lên và trưởng thành ở một quốc gia hoàn toàn khác với Việt Nam, giống như cuộc đời mới đã sang trang, Paul Trần ít nhớ Việt Nam cũng như ít nghĩ về Việt Nam. Cho đến một ngày kia anh chợt nghĩ: “Tại sao mình không về thăm lại Việt Nam? Việt Nam bây giờ ra sao sau nhiều năm mình chưa một lần trở về?”.

Thế là, năm 1992, Paul Trần quyết định về thăm Việt Nam. Anh đã đi từ Nam ra Bắc và du lịch khắp mọi miền đất nước. Sau chuyến trở về cội nguồn ấy, anh chợt ngộ ra một điều: “Cho dù là gì đi chăng nữa, ta vẫn là người Việt Nam. Cho dù ta có trở thành “ông gì” đi chăng nữa thì dòng máu đang chảy trong huyết quản của ta vẫn chính là người Việt Nam. Điều đó, không một ai là người Việt Nam có thể chối bỏ gốc gác, tổ tiên ông bà của mình được. Người ta có thể có quê hương thứ hai, thứ ba; nhưng Tổ Tiên thì duy nhất”. Chính vì lẽ đó, anh nghĩ rằng “mình cần phải đem hết những hiểu biết và kinh nghiệm mà mình đã học được ở châu Âu để về Việt Nam, có thể đóng góp công sức nhỏ nhoi của mình cho quê hương”.

Sau chuyến về thăm Việt Nam lần ấy, khi quay sang Pháp, Paul Trần còn cảm nhận thêm một điều mới mẻ nữa. Đó là tìm cho mình một người bạn đời là người Việt. Anh hiểu ra rằng, mình cần phải sống chung với người vợ là người Việt Nam, cùng có chung nguồn gốc tổ tiên, có như vậy mới hiểu nhau hơn và cùng sẻ chia những lúc vui buồn. Và anh đã gặp chị tại Pháp. Paul Trần nhớ lại: năm 1996, anh bắt đầu đi tìm những công ty liên quan đến việc đầu tư làm ăn, hợp tác với Việt Nam, mặc dù anh đang làm việc cho một công ty của Phi châu. Cùng thời điểm đó, có nhiều công ty mời anh sang làm việc tại Trung Quốc, nhưng anh đều lắc đầu từ chối. Anh quyết định vào làm ở Hãng Artus tại Pháp với mục đích một ngày nào đó anh sẽ về làm việc và sống ở trên chính quê hương mình.

Năm 1997, Paul Trần được Hãng Artus cử về Việt Nam. Anh giữ chức vụ Tổng Giám đốc công ty Artus Việt Nam. Là công ty con, trực thuộc Artus bên Pháp, công ty của anh chuyên sản xuất những môtơ điện, những bộ cảm biến điện và một vài linh kiện vi mạch điện tử. Anh cho biết, trong thời gian tới, Artus Việt Nam sẽ sản xuất những control box (những hộp điện điều khiển từ xa) theo đơn đặt hàng của công ty mẹ và của đối tác hãng sản xuất và lắp ráp máy bay. Hiện nay, tất cả các nguyên liệu dùng để sản xuất ra môtơ điện, bộ cảm ứng điện đều phải nhập từ nước ngoài.

Sau 8 năm làm việc ở Việt Nam, Paul Trần cảm nhận xu hướng chung của Việt Nam ngày càng phát triển nhanh về kinh tế. Tuy nhiên, anh vẫn băn khoăn, bởi lẽ theo anh, Công nghệ kỹ thuật của Việt nam chưa phát triển đồng bộ, vì vậy nhiều nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào Việt Nam sẽ còn gặp nhiều khó khăn. Công nghệ là cả một “dây chuyền” hoạt động theo một “guồng máy”, mỗi công ty cũng chỉ là những mắc xích, cần phải hợp tác chặt chẽ với nhau. Ngành nghề nào cũng cần sự hỗ trợ của ngành nghề khác. Nếu có sự phát triển không đồng bộ, thì sẽ gây ách tắc và trở ngại cho mọi hoạt động.

Anh luôn trăn trở khi nói đến sự phát triển của công nghệ Hàng không Việt Nam: “Vì sao Việt Nam chúng ta, trước khi ký hợp đồng để mua máy bay Boeing, chúng ta không đặt ra những điều kiện đi kèm. Theo thông lệ trên thị trường quốc tế, những nước đang phát triển, trước khi mua những chiếc máy bay như vậy, họ luôn luôn kèm theo những điều kiện. Nhìn sang quốc gia khác như Ấn Độ chẳng hạn, trước khi họ mua Boeing, họ đề nghị hợp đồng có thêm điều khoản đi kèm với 30% linh kiện “made in India”. Tôi đã từng có những kiến nghị với những người giữ chức vụ cao về vấn đề này.

Chúng ta vẫn có thể đưa ra điều kiện với nhà sản xuất máy bay, nhưng không nhất thiết chúng ta phải đặt điều kiện 20 hay 30% sản phẩm của Việt Nam, tỷ lệ % đó không quan trọng. Điều quan trọng ở đây, là làm sao tạo điều kiện để cho ngành công nghiệp Việt Nam “bước chân” vào ngành công nghiệp Hàng không. Công nghiệp trong ngành hàng không rất đặc biệt, không giống bất cứ một ngành công nghiệp nào khác. Bởi vì, vấn đề về an toàn, về chất lượng và kiểm soát rất chặt chẽ. Muốn kiểm soát chặt chẽ như vậy, chúng ta phải thực hiện, phải học thì mới nắm vững được. Đây là dịp tốt nhất để công nghệ Việt Nam có thể tiếp cận trong lĩnh vực này. Chúng ta có thể yêu cầu họ chuyển giao công nghệ trên từng chiếc máy bay từ 1% hay 5% sản phẩm có gắn “made in Việt Nam”, cho dù đó là ghế nệm, phao an toàn hay cái gì khác mà chúng ta có thể làm được, để nhà sản xuất có thể hỗ trợ giúp chúng ta một cách hợp lý. Chỉ có những nhà sản xuất máy bay mới có thể giúp chúng ta tiếp cận với lĩnh vực này. Chúng ta không thể nào tự mở ra một công ty chuyên sản xuất các linh kiện máy bay và bán ra thị trường nếu không có đối tác đặt mối quan hệ trước. Điều đó không đơn giản đối với ngành Hàng không.

Nếu Chính phủ Việt Nam đặt điều kiện trước khi ký hợp đồng mua máy bay, thì đó chính là bước đầu tiên để Việt Nam có cơ hội thâm nhập và tiếp cận vào ngành công nghiệp Hàng không. Và đó cũng là cánh cửa cho Việt Nam mở ra thế giới cùng với tên tuổi của mình và sẽ tiếp tục hợp tác trong lĩnh vực này.

Ngược dòng không phải là đạo lý

Anh nói như tâm sự: “Người Việt Nam hiện đang sống trong hòa bình. Chúng ta đều phải nghĩ đến vấn đề quan trọng nhất. Đó là làm sao cho người dân trong nước không còn đói khổ, thiếu thốn. Chiến tranh đã đi qua, chúng ta phải làm sao cho xã hội ngày càng tiến bộ hơn. Khoan bàn đến hai chữ “văn minh” là hay, là dở, điều mà mình quan tâm nhất, mọi người đang đi như thế nào. Ví như, dòng nước đang chảy xuôi, chúng ta phải đi xuôi. Nếu như lội ngược dòng, thì điều đó không phải lẽ và không hợp với đạo lý. Tôi hy vọng rằng, trong thời bình mỗi quốc gia đều phải phát triển, phải hội nhập theo xu thế chung toàn cầu. Việt Nam cũng không nằm ngoài quỹ đạo của sự hội nhập. Nhưng muốn thực hiện được điều đó, chúng ta phải phát triển về công nghệ, phát triển về văn hóa và nhiều thứ khác nữa để giúp cho người dân Việt Nam ngày càng sung sướng hơn, đời sống dân trí phát triển hơn theo kịp với thời đại hiện nay.

Sau một thời gian làm việc cho các công ty nước ngoài và thường xuyên truyền đạt những kinh nghiệm và kiến thức của mình trong lĩnh vực đầu tư phát triển nhân sự cho các công ty thuộc Tập đoàn DANAHER, Paul Trần luôn mong muốn có thể đóng góp công sức nhỏ nhoi của mình cho quê hương. Anh tự hỏi “vì sao tôi phải sang các nước truyền bá những kinh nghiệm trong sản xuất sao cho đạt hiệu quả cao cho các công ty nước ngoài, trong khi ở Việt Nam, nhiều doanh nghiệp rất cần?”.

Được biết, hiện nay, anh đang có ý định lập Công ty Tư vấn nhằm truyền đạt cách tổ chức quản lý sản xuất cho các doanh nghiệp Việt Nam. Qua chương trình làm việc bài bản, có thể giúp các doanh nghiệp đạt hiệu quả cao nhất trong sản xuất và hạn chế tối đa sự hỏng hóc máy móc trong các thao tác sản xuất.

Kỹ sư Paul Trần

- Sinh ngày 02.09.1960, tại Cà Mau .

- Tốt nghiệp trường U.T.C - Université de Technologie de Compiègue, một trong 04 trường đào tạo kỹ sư nổi tiếng của Pháp về ngành Tự động hóa.

- Ra trường làm việc trong công ty trực thuộc Bộ Đầu tư và Phát triển của Pháp.

- Trước khi vào Artus, Paul Trần làm giám đốc kỹ thuật của công ty chế biến thực phẩm.

- Trong lĩnh vực kỹ thuật, Paul Trần có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực điện, điện tử.

- 07 năm làm việc trong chuyên ngành lập trình tin học.

- Đã được đào tạo tại Hoa Kỳ trong lĩnh vực tổ chức quản lý sản xuất .

- Hiện tại, Paul Trần giữ chức vụ Tổng Giám đốc Artus Việt Nam. Mỗi năm 02 lần, anh được Tập đoàn DANAHER cử sang các nước giảng bài về cách tổ chức quản lý sản xuất cho các công ty thuộc Tập đoàn DANAHER.

Nguyệt Quế